Monday, October 3, 2016

၂ဝ၁၆ Nobel ဆု ဇီဝကမၼေဆးပညာျဖင့္ ဂ်ပန္ဇီဝေဗဒပညာရွင္ရရိွ


ဂ်ပန္ဇီဝေဗဒပညာရွင္ Yoshinori Ohsumi ကို ၂ဝ၁၆ ေအာက္တိုဘာ ၃ရက္မွာ ဇီဝကမၼေဗဒ သို႔ ေဆးပညာအတြက္ Nobel ဆုကို ေရြးခ်ယ္ခဲ့ပါသည္။ သူဟာ ခႏၶာကိုယ္ထဲမွာ ဆဲလ္ေတြ ဘယ္ လိုပ်က္စီးၿပီး သူ႔ဘာသာသူ ဘယ္လိုျပန္ျဖစ္တယ္ဆိုကို ရွာေဖြေတြ႔ရိွခဲ့သည္။
Ohsumi သက္ေသျပခဲ့တာကေတာ့ ဆဲလ္ေတြထဲမွာ ပ႐ိုတိန္းေတြကို ထိခိုက္ဒဏ္ရာရေစတဲ့အခါ ဆဲလ္အတြင္းမွာ ျဖစ္လာတဲ့ အေသးစားထည့္စရာပစၥည္းေလးက အဲဒါေတြကို ထုတ္ပိုးေပးသည္။ ထိုထည့္စရာဆိုတာ ဆဲလ္အတြင္း ကလာပ္စည္းပိုင္းမွာရိွတဲ့ Lysosome နဲ႔ ေပါင္းစည္းသြားၿပီး ပ်က္စီးသြားတဲ့ ပ႐ိုတိန္းေတြကို အစိတ္စိတ္ၿပိဳကဲြေစၿပီး ဆဲလ္ထဲမွာ လိုအပ္တဲ့ အာဟာရအရင္းအ ျမစ္အျဖစ္ ျပန္ျဖစ္သည္။ သူဟာ ေပါင္မုန္႔ျပဳလုပ္ရာမွာ အသံုးျပဳတဲ့ ကေဇာ္လို႔ေခၚတဲ့ Yeast မိႈကို သံုးၿပီး Autophagy မွာ ပါဝင္ပတ္သက္တဲ့ DNA မ်ဳိး႐ိုးဗီဇကို အတိအက်သတ္မွတ္ခဲ့ၿပီး Yeast မိႈနဲ႔ Autophagy ေအာ္တိုဖာဂ်ီလို႔ေခၚတဲ့ အလိုအေလွ်ာက္ဖာေထးထုတ္ပိုးၿပီး အာဟာရအရင္းအျမစ္ အင္နာဂ်ီစြမ္းအင္ကို ျဖစ္ေပၚေစတဲ့ အႏုစိတ္ျဖစ္စဥ္ႏွင့္ ဆင္တူတဲ့ ဖဲြ႔စည္းတည္ေဆာက္ပံုက လူ ေတြရဲ႕ ဇီဝကလာပ္စည္း ဆဲလ္ေတြထဲမွာလည္း ရိွတယ္ဆိုတဲ့အေၾကာင္းကို ေသခ်ာေအာင္ ေလ့ လာစိစစ္ခဲ့သည္။
Ohsumi ရဲ႕ သုေတသန အက်ဳိးဆက္ေၾကာင့္ Autophagy က ေရာဂါပိုး ပေပ်ာက္ေရးႏွင့္ သေႏၶ သားႀကီးထြားမႈဆိုင္ရာေတြမွာ ထင္ထင္ရွားရွားျဖစ္လာခဲ့သည္။ ၎ျပင္ Autuphagy သည္ ကင္ ဆာ၊ ဆီးခ်ဳိအဆင့္၂ႏွင့္ ေျခတုန္လက္တုန္ ပါကင္ဆန္ေရာဂါေတြရဲ႕ ဆက္စပ္မႈကို သိရိွၿပီး ကုသ ေရးဆိုင္ရာ အသံုးခ်သုေတသနေတြ ဆက္လုပ္သြားႏိုင္တယ္လို႔ဆိုသည္။
Autophygy ျဖစ္စဥ္ဟာ ႏွစ္ေပါင္း၅ဝေက်ာ္ သိရိွထားေသာ္လည္း Ohsumi ရဲ႕ သုေတသနအရ ပထမဦးဆံုး ဇီဝကမၼေဗဒနဲ႔ ေဆးဝါးပညာေတြမွာ အေရးပါမႈ ထင္ရွားလာတယ္လို႔  Nobel ဆု ေရြး ခ်ယ္ေရးေကာ္မတီက အကဲျဖတ္ခဲ့သည္။
Nobel ဆုရွင္ Yoshinori Ohsumi က ဒီဆုဟာ ထူးျခားတဲ့ဝန္ေလးႀကီးကို ခံစားမိတယ္၊ ဘယ္သူ မွ မလုပ္တာကို ကိုယ္တိုင္ေတြ႔ရိွခဲ့တာဟာ ဝမ္းေျမာက္စရာလို႔ သတင္းစာရွင္းလင္းပဲြမွာ ေျပာခဲ့ သည္။ အသက္ ၇၁ႏွစ္ရိွၿပီျဖစ္တဲ့ Yoshinori Ohsumi သည္ တိုက်ဳိနည္းပညာတကၠသိုလ္မွာ ဂုဏ္ ထူးေဆာင္ ပါေမာကၡအျဖစ္ တာဝန္ထမ္းေဆာင္ေနသည္။ Autophagy လို႔ေခၚတဲ့ ဆဲလ္ေတြဟာ မိမိရဲ႕ အစိတ္အပိုင္းေတြကို တစစီျဖစ္ေစၿပီး အသစ္ျပန္ျဖစ္တဲ့ အႏုစိတ္ျဖစ္စဥ္ကို ေမာ္လီက်ဴးအ ဆင့္နဲ႔ ရွင္းရွင္းလင္းလင္း ထုတ္ေဖာ္ႏိုင္ခဲ့သည္။
ဂ်ပန္ေတြဟာ ၃ႏွစ္ဆက္တိုက္ Nobel ဆုကိုရရိွခဲ့ၿပီး ဇီဝကမၼေဗဒ သို႔ ေဆးပညာနယ္ပယ္မွာ မ ႏွစ္က Satoshi Omura ဆုရၿပီးေနာက္ Yoshinori Ohsumi က ၄ေယာက္ေျမာက္ျဖစ္သည္။

No comments: